اکوکاردیوگرافی قلب

ممکن است به دلایل مختلف به متخصص قلب و عروق مراجعه نمایید و پزشک جهت تشخیص دقیق تر به شما انجام اکوکاردیوگرافی قلب را توصیه کند. اکوکاردیوگرافی قلب نوعی تصویربرداری است که جهت تشخیص بیماری ها و مشکلات قلب صورت می گیرد.

اکوکاردیوگرافی قلب چیست؟

همان طور که در ابتدا اشاره شد اکوکاردیوگرافی قلب، یک نوع تصویربرداری است که توسط امواج صوتی برای تولید تصاویر زنده از قلب بیمار مورد استفاده قرار می گیرد. این تصویربرداری به متخصص قلب و عروق اجازه می دهد تا عملکرد قلب و دریچه های آن را کنترل و بررسی کند.

در واقع می توان گفت که تصاویر تهیه شده توسط اکوکاردیوگرافی به متخصص قلب کمک می کند که تا موارد متععدی نظیر لخته های خون در قلب، مایع موجود در کیسه اطراف قلب و مشکلات آئورت را به خوبی بررسی و مشاهده نماید تا بتواند روش درمانی مناسب را برای بیمار تجویز نمایید. همچنین اکوکاردیوگرافی قلب جهت تعیین سلامت ماهیچه های قلب به ویژه پس از سکته قلبی نیز مورد استفاده قرار می گیرد و از اهمیت بالایی برخوردار است.

اکوکاردیوگرافی قلب هیچگونه دردی را به همراه ندارد و تنها در موارد بسیار نادر ممکن است این روش تصویربرداری برای فرد دردناک باشد.

اکوکاردیوگرافی قلب چه چیزی را نشان می دهد؟

پزشک متخصص قلب و عروق ممکن است به کمک آزمایش اکوکاردیوگرافی بخواهد نگاهی به ساختار کلی قلب بیمارداشته باشد و وضعیت عملکرد آن را در بدن ارزیابی کند.

برای بسیاری از بیماران این سوال مطرح است که اکو قلب چه اطلاعاتی به پزشک می دهد و چرا پزشک اکوکاردیوگرافی تجویز می کند؟ در واقع تفسیر اکوکاردیوگرافی اطلاعات زیادی را در اختیار پزشک قرار می دهد که عبارتند از:

• اندازه و شکل قلب و همچنین اندازه، ضخامت و حرکات دیواره های قلب
• نحوه حرکت و جابجایی قلب
• قدرت پمپاژ قلب
• اینکه آیا دریچه های قلب به درستی کار می کنند یا خیر (نارسایی دریچه)
• اینکه آیا دریچه های قلب خیلی باریک باشد (تنگی) یا خیر
• وجود تومور یا رشد عفونی در اطراف دریچه های قلب بیمار

تست اکوکاردیوگرافی قلب همچنین به پزشک متخصص در تشخیص موارد زیر نیز کمک می کند:

• مشکل در پوشش بیرونی قلب بیمار (پریکارد)
• وجود مشکل در رگ های خونی بزرگ ورودی و خروجی قلب
• لخته های خون در حفره های قلب شما
• سوراخ های غیر طبیعی بین اتاقک های قلب

انواع اکوکاردیوگرافی یا اکوی قلب

تست اکوکاردیوگرافی یا همان اکوی قلب دارای انواع مختلفی است و هر یک از آنها برای تشخیص و تصویر برداری از مشکل مشخصی توسط متخصص قلب تجویز می شود.

از جمله انواع اکوکاردیوگرافی قلب می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• اکوکاردیوگرافی Transthoracic

اکوکاردیوگرافی Transthoracic یکی از رایج ترین انواع اکوی قلب به شمار می رود در طی آن توسط وسیله ای مبدل (پروب) که بر روی قلب بیمار قرار می گیرد تصویربرداری انجام می شود. در طی این روش با قرار دادن مبدل بر روی سینه امواج صوتی به سمت قلب ارسال می شود و به این ترتیب تصاویر قلب بیمار به صورت زنده توسط مانیتور نمایش داده می شود و پزشک متخصص با توجه به تصاویر تهیه شده می تواند مشکل و بیماری را بررسی نماید.

• اکوکاردیوگرافی Transesophageal

این نوع از اکوکاردیوگرافی هنگامی تجویز می شد که که اکوکاردیوگرافی Transthoracic تصویری صحیح را نشان ندهد و پزشک قادر به تشخیص درست نباشد. در طی این روش اکوکاردیوگرافی، پزشک از طریق وارد کردن لوله ای نازک و انعطاف پذیر در دهان بیمار، یک مبدل کوچک را به سمت پایین گلو هدایت می کند. این لوله از طریق مری هدایت شده و با استفاده از مبدل پشت قلب، پزشک به بررسی مشکلات موجود در قلب بیمار می پردازد.

جهت انجام این نوع از اکوکاردیوگرافی و کاهش میزان درد و آسان شدن مراحل اکوی قلب، از بی حسی در ناحیه گلو استفاده می شود.

• اکوکاردیوگرافی استرس

اکوکاردیوگرافی استرس از اكوكارديوگرافی ترانس توراسيک سنتی استفاده می كند اما با این حال این روش بعد از انجام ورزش یا مصرف دارو انجام می شود تا قلب بیمار سریع تر حرکت نماید. انجام این تست به پزشک اجازه می دهد تا عملکرد قلب بیمار را تحت استرس را آزمایش و بررسی نماید.

• اکوکاردیوگرافی سه بعدی

اکوکاردیوگرام سه بعدی از اکوکاردیوگرافی Transesophageal یا Transsthoracic برای ایجاد یک تصویر ۳ بعدی از قلب شما استفاده می کند. این نوع از اکوکاردیوگرافی شامل چندین تصویر از زوایای مختلف است و معمولا قبل از عمل جراحی دریچه قلب استفاده می شود. همچنین این نوع اکوکاردیوگرافی بیشتر برای تشخیص مشکلات قلبی در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد.

• اکوکاردیوگرافی جنین

در برخی موارد در هفته های ۱۸تا ۲۲ بارداری از مادران انتظار می رود تا این تصویر برداری را به منظور پیشگیری از بیماری های قلبی مادرزادی انجام دهند. در این روش مبدل بر روی شکم مادر قرار می گیرد تا مشکلات قلبی در جنین را بررسی کند.

مراحل اکوکاردیوگرافی Transthoracic

بسیاری از بیماران اطلاعات کافی در مورد نحوه انجام اکوی قلب و زمان آن ندارند. این آزمایش ساده بوده و احتیاج به آمادگی خاصی ندارد و نیازی نیست کار ویژه ای برای آزمایش اکو انجام شود.

در حین آزمایش اکوکاردیوگرافی Transthoracic چه اتفاقی رخ می دهد؟

این آزمایش توسط پزشک متخصص انجام می شود و ممکن است در مطب پزشک یا در اورژانس، اتاق عمل، کلینیک بیمارستان یا اتاق بیمارستان انجام شود.

• بیمار در ابتدا باید بر روی یک میز دراز می­کشد و سپس یک فرد آموزش دیده الکترودهای نوار قلب را بر روی قفسه سینه بیمار قرار می دهد. این الکترودها حاوی سیم­هایی است که آن را به یک دستگاه الکتروکاردیوگراف متصل کرده­اند تا در طی انجام اکوکاردوگرافی نوار قلب بیمار ثبت شده و وضعیت ضربان قلب بیمار در حین آزمایش تحت بررسی و کنترل باشد.
• اتاق تاریک می شود تا پزشک متخصص که آزمایش را انجام می دهد به خوبی مانیتور ویدیویی را تماشا کند.
• پزشک ژل مخصوصی را بر روی قفسه سینه بیمار قرار می دهد تا به کمک آن امواج صوتی بهتر و راحت تر از پوست عبور کنند.
• پروب دستگاه بر روی قفسه سینه قرار گرفته و جابجا می شود. سپس امواج صوتی تولید می شود که به سمت قلب هدایت شده و سپس به سمت دستگاه بر می گردند.
• امواج صدا در مرحله آخر به تصاویر تبدیل شده و بر روی یک مانیتور ویدیویی به نمایش در می آیند. تصاویر روی صفحه نمایشگر ضبط می شوند تا پزشک نگاه بهتری به آن ها داشته باشد.

دیگر یافته های پزشکی اکوکاردیوگرافی قلب