اکوی قلب

اکوکاردیوگرافی یا همان اکوی قلب آزمایشی است که از امواج صدای با فرکانس بالا (اولتراساند) استفاده می کند تا تصاویری را از قلب فرد تهیه کند. به این آزمایش اکوکاردیوگرافی یا سونوگرافی تشخیصی قلب و عروق نیز گفته می شود.

اکوکاردیوگرافی یکی از روش های غیرتهاجمی تشخیص در رشته قلب و عروق است که در واقع  از امواج صدای با فرکانس بالا (اولتراسوند) استفاده می کند تا تصاویری را از قلب فرد تهیه کند.به این آزمایش اکوکاردیوگرافی گفته می شود.  اکو کاردیو گرافی در واقع نوعی سونوگرافی تشخیصی قلب و عروق است.

در این بخش برای شما دوستان عزیز توضیح می دهیم که چه افرادی به اکوکاردیوگرافی قلب نیاز دارند و این تست چگونه انجام می شود. همچنین در مورد تفسیر اکوکاردیوگرافی قلب تا حدی توضیح خواهیم داد.

 

اکوکاردیوگرافی قلب چه چیزی را نشان میدهد؟

پزشک متخصص قلب به کمک اکو میتواند ساختار کلی قلب را بررسی کند. برای بسیاری از بیماران این سوال مطرح است که اکو قلب چه اطلاعاتی به پزشک می دهد و چرا پزشک اکوکاردیوگرافی تجویز می کند؟

تفسیر اکوکاردیوگرافی اطلاعات زیر را برای پزشک فراهم می کند:

• قدرت پمپاژ قلب
• نحوه حرکت و جابجایی قلب
• اندازه و شکل قلب و همچنین اندازه ، ضخامت و حرکات دیواره های قلب
• اینکه آیا دریچه های قلب به درستی کار می کنند یا خیر (نارسایی دریچه)
• اینکه آیا خون در دریچه های قلب شما به عقب نشت می کند (بازگشت مجدد) یا خیر
• اینکه آیا دریچه های قلب خیلی باریک باشد (تنگی) یا خیر
• وجود تومور یا رشد عفونی در اطراف دریچه های قلب  مشکل در پوشش یا پرده بیرونی قلب بیمار (پریکارد)
• وجود مشکل در رگ های خونی بزرگ ورودی و خروجی قلب
• لخته های خون در حفره های قلب
• سوراخ های غیر طبیعی بین اتاقک های قلب

 

اکوکاردیوگرافی قلب چگونه عمل می کند؟

آزمایش اکو از امواج صدا استفاده می کند و به کمک آن ها تصاویری را از حفرات ، دریچه ها و دیواره های قلب و رگ های خونی (آئورت و عروقی) که به قلب متصل هستند تولید می کند.

یک دستگاه مخصوص به نام ترنسدیوسر از طریق ناحیه قفسه سینه می تواند این تست را انجام دهد. این دستگاه امواج صدا را تولید کرده و به سمت قلب هدایت می کند و سپس این امواج پس از برخورد به قلب دوباره به سمت دستگاه اکو می شوند. این امواج به تصاویری تبدیل شده و در نهایت می توان آن ها را در یک مانیتور ویدیویی مشاهده کرد.

خطرات اکو کاردیوگرافی چه هستند؟ اکوکاردیوگرافی آسیبی به بدن شما وارد نمی کند. همچنین این روش دردی به همراه ندارد و عوارض جانبی نخواهد داشت. این تست یکی از بی خطرترین روش های تشخیص بیماری های قلبی است ، بطوریکه در مادر باردار هم از اکوکاردیوگرافی استفاده می شود (هم برای مادر و هم برای جنین)

 

مراحل اکو کاردیوگرافی

بسیاری از بیماران اطلاعات کافی در مورد نحوه انجام اکوکاردیوگرافی و زمان آن ندارند. این تست ساده بوده و احتیاج به آمادگی خاصی ندارد. می توانید قبل از انجام آن میتوانید غذا بخورید و نوشیدنی مصرف کنید.

اکوکاردیوگرافی توسط افراد متخصص و آموزش دیده انجام می شود. ممکن است این تست در مطب پزشک انجام شود و یا در اورژانس، اتاق عمل یا کلینیک بیمارستان. مدت زمان آزمایش اکو حدودا بیست دقیقه است.

• شما در ابتدا باید بر روی یک تخت دراز بکشید و سپس یک فرد آموزش دیده برچسب های متصل به الکترود های نوار قلب را بر روی قفسه سینه شما قرار می دهد که ، حاوی سیم هایی است که آن را به یک دستگاه الکتروکاردیوگرافی متصل کرده اند.  این الکتروکاردیوگرام می تواند وضعیت ضربان قلب شما را در حین اکو را نشان دهد.
• اتاق تاریک می شود تا فردی که اکو را انجام می دهد به خوبی مانیتور ویدیویی را تماشا کند.
• سپس پزشک ژل مخصوصی را بر روی قفسه سینه شما قرار می دهد تا به کمک آن امواج صوتی بهتر و راحت تر از پوست عبور کنند.
• پروب (ترنسدیوسر) اکوکاردیوگرافی بر روی قفسه سینه قرار گرفته و جابجا می شود. سپس امواج صدا تولید می شوند که به سمت قلب هدایت شده و سپس به سمت دستگاه بر می گردند.
•  این امواج صوتی در مرحله آخر به تصاویرویدئویی تبدیل شده و بر روی یک مانیتور ویدیویی به نمایش در می آیند. تصاویر روی صفحه نمایشگر ضبط می شوند تا پزشک نگاه بهتری به آن ها داشته باشد.
•    در نهایت فرد مسئول به شما کمک می کند تا ژل مخصوص را از روی قفسه سینه خود پاک کنید.
• پزشک متخصص قلب معالج پس از نگاه کردن به تصاویر و فیلم های اکوکاردیوگرافی با شما صحبت خواهد کرد و توضیحاتی را ارائه می کند.

 

در تفسیر آزمایش اکوی قلب چه چیزی مشخص می شود؟

• ابتدا توضیح می دهیم که معمولا پزشک چه مواردی در اکوکاردیوگرافی شما می بیند. اکو می تواند بسیاری از مشکلات قلبی را تشخیص دهد. برخی از این مشکلات جزئی بوده و ریسکی به همراه ندارند.
• دیگر موارد ممکن است نشانه مشکلات جدی قلبی و شرایط ویژه افراد باشند. پزشک شما ممکن است برای فهمیدن موارد زیر از آزمایش اکو استفاده کند:

اندازه قلب و حفرات

• بزرگ شدن قلب افراد می تواند در نتیجه فشار خون بالا، وجود نشتی در دریچه های قلب و یا نارسایی قلبی باشد. اکو توانایی تشخیص ضخامت بطن ها (دو اتاقک پایین) را نیز دارد. افزایش ضخامت ممکن است بنا به دلایلی از قبیل فشار خون بالا، بیماری دریچه قلب یا نقایص مادرزادی قلب باشد.

نارسایی عضله قلب

• حملات و سکته های قلبی می توانند منجر به نارسایی عضله قلب و به اصطلاح پمپ قلب شوند. در واقع نارسایی قلب مهمترین عامل پیشگویی کننده قلبی در فرد دارای بیماریهای قلبی عروقی است.

مشکلات دریچه ای قلب

• اکو می تواند نشان دهد آیا دریچه های قلب شما به درستی کار می کنند یا خیر. این موضوع از باز شدن و بسته شدن آن ها مشخص می شود که میتواند طیفی از انواع نارسایی، گشادی و تنگی دریچه های قلبی را در بر داشته باشد.

مشکلات مربوط به ساختار قلب

• اکو می تواند نقایص مادرزادی قلب از قبیل سوراخ های بین دیوار های دهلیزی و بطنی و انواع مشکلات مادرزادی قلب را تشکیل دهد.

تومورها و لخته خون

اگر اخیرا سکته قلبی کرده باشید، نیاز به آزمایش اکو است تا لخته های خون یا تومور های عامل سکته شناسایی شوند.

 

نتیجه اکوی طبیعی چگونه است؟

نتیجه طبیعی حاصل از این تست زمانیست که حفره های قلب و دریچه ها طبیعی به نظر رسیده و و درست عمل میکنند . به طور خاص ، این بدان معنی است که :

۱) هیچ لخته خونی قابل مشاهده و یا تومور در قلب شما وجود ندارد.

۲) دریچه های قلب شما به درستی باز و بسته می شوند. نشتی خون ، در آن ها وجود ندارد و یا نشانه هایی از عفونت مشاهده نمی گردد.

۳) اندازه گیری مقدار پمپاژ قلبی میتواند نشان دهد که آیا قلب می تواند خون کافی را برای اندام ها تامین نماید چرا که در غیر این صورت احتمال نارسایی قلبی بالا خواهد رفت.

۴) دیواره قلب و حفره ها در اندازه طبیعی هستند و عضلات دیواره قلب به درستی حرکت می کنند.

۵) پوشش قلب دارای ضخامت نرمالی بوده و حاوی مایعات اضافی نیست.

۶) کسر تخلیه ای بطن چپ درصدی از خون که در طول یک ضربان قلبی از قلب خارج می شود. کسر تخلیه بطن چپ حدود ۶۰ درصد طبیعی در نظر گرفته می شود.

۷) برون ده قلبی حجمی از خون است که قلب در هر دقیقه پمپاژ می کند. در حالت استراحت قلب بزرگسالان به طور متوسط  (۴.۸ – ۶.۴) لیتر خون در  دقیقه پمپ می کند.

 

انواع آزمایش اکوکاردیوگرافی

بجز اکوکاردیوگرافی معمول و کلاسیک که اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک نامیده می شود، اکوکاردیوگرافی انواع دیگری نیز دارد که پزشک شما متناسب با شرایط ممکن است برای شما تجویز کند.

• اکوکاردیوگرافی ترانس ازوفاژیال

اگر پزشک شما به دنبال تصاویری با جزئیات بیشتر باشد و یا گرفتن تصویری واضح از قلب با روش استاندارد آزمایش اکو میسر نباشد، روش ترانس ازوفاژیال که به اکو مری معروف است، پیشنهاد می شود.

• ناحیه گلوی شما بی حس شده و دارو های آرامش بخش به شما داده می شود تا آرام باشید.
• یک لوله انعطاف پذیر حاوی دستگاه ترنسدیوسر از طریق این ناحیه وارد بدن شده و به سمت معده شما حرکت خواهد کرد.
• این دستگاه می تواند تصاویر برگشتی از قلب را به خوبی ضبط کند.
• سپس یک کامپیوتر امواج ضبط شده را به تصاویر از قلب شما تبدیل می کند و پزشک می تواند آن ها را بر روی مانیتور ببیند.

 

• اکوکاردیوگرافی داپلر

امواج صدا وقتی به سلول های خونی درون قلب و رگ های خونی برخورد کنند تغییر گام می دهند. این تغییرات (سیگنال های داپلر) به پزشک کمک می کنند تا سرعت و مسیر گردش خون در قلب شما را مشخص کند.

تکنیک های داپلر عموما در آزمایش های اکوکاردیوگرام ترانس ازوفاژیال (اکو از راه مری) و ترانس توراسیک مورد (اکو معمولی) استفاده قرار گرفته می شوند.

از این تکنیک ها می توان برای بررسی مشکلات گردش خون و فشار خون در شریان های قلب نیز استفاده کرد. اکوکاردیوگرافی های سنتی ممکن است توانایی شناسایی این موارد را نداشته باشد.

 

 

کلینیک سرکار خانم دکتر مریم مهرپویا متخصص قلب و عروق و فلوشیپ اینترونشنال کاردیولوژی آماده ارائه کلیه خدمات پزشکی به شما عزیزان می باشد. جهت دریافت خدمات درمان واریس اندام تحتانی، عمل قلب باز، آنژیوگرافی، آنژیوپلاستی، اکوکاردیوگرافی، اسکن هسته ای قلب و دیگر خدمات با شماره تماس ۰۲۱۶۶۵۹۶۱۶۲ – ۰۲۱۶۶۵۹۶۱۶۱ در ارتباط باشید.